کم خونی در کودکان

کم خونی در کودکان : سلامتی فرزندان بیش از هر چیز برای پدر و مادرها اهمیت دارد. آنها حاضر هستند هر تلاشی انجام بدهند که فرزندشان از همه لحاظ تندرست و سلامت باشد. اما چه می شود که گاهی فرزند ما از ابتلای تولد با مشکلاتی دست و پنجه نرم می کند یا دچار مشکلات جسمی و سلامتی است؟ یکی از دلایل مهم به دوران بارداری مادر برمی گردد چرا که هسته اولیه جسم نوزاد در رحم مادر شکل گرفته و برخی کمبودها یا فاکتورهای ناسالم تحت تاثیر شرایط بارداری او ایجاد شده است. برای اینکه بدانیم چه عواملی باعث ایجاد کم خونی می شود و اینکه چه کارهایی برای مقابله و پیشگیری با این شرایط وجود دارد با یک کارشناس تغذیه مشورت می کنیم.

او در ابتدا با تاکید بر تغذیه صحیح و کافی مادر در دوران بارداری و اهمیت وزن گیری کافی جنین در این دوران می گوید:نوزادان عمده آهن را از طریق مادر و در دوران جنینی دریافت می کنند. این بدان معنی است که رژیم غذایی مادر در طول دوران بارداری بسیار مهم است. نوزادان نارس یا نوزادانی که با وزن کم به دنیا می آیند در معرض خطر کمبود آهن هستند و تحت نظر پزشک نیاز به دریافت مکمل آهن دارند.

یکی از مشکلاتی که معمولا نادیده گرفته می شود کم خونی است. کم خونی کمبود آهن مشکلی رایج در خانم ها است اما کودکان نیز در خطر این مشکل قرار دارند. کمبود آهن با کم خونی به دلیل کمبود آهن در خون می باشد که مخصوصا کم خونی در بارداری شایع تر است. در این جا دلایل کم خونی، علائم و درمان آن در کودکان ذکر شده است.

دلایل کم خونی در کودکان

کم خونی در کودکان تاثیر زیادی بر سلامتی آن ها می گذارد. دلایل کم خونی در کودکان مختلف متفاوت است. کم خونی زمینه ژنتیکی نیز دارد. همچنین کم خونی متناسب با نژاد متفاوت است و در برخی نژادها بیشتر دیده می شود.

کمبود آهن به دلایل زیر اتفاق می افتد

–    مصرف مواد غذایی که عاری از مواد مغذی مانند آهن هستند.
–    رشد سریع در سال اول زندگی؛ این مسئله موجب افزایش نیاز به آهن می شود بنابراین کمبود آن حس می شود.( این مقاله را بخوانید: راه های درمان کم خونی در کودکان)

–    از دست دادن طولانی مدت و آهسته خون مانند خونریزی در سیستم گوارشی
–    ناتوانی بدن در جذب آهن.
–    نوزادانی که در حین شیر خوردن مراقبت نشده اند.
–    تمام نوزادان با آهن ذخیره شده در بدن به دنیا می آیند، اما به دلیل رشد سریع آن ها در سال های اول زندگی، به آهن اضافی نیاز دارند. فرزندان در حال رشد به یک میلی گرم آن در روز نیاز دارند. 

علائم و نشانه های کم خونی در کودکان

کم خونی در کودکان

کم خونی ملایم و متوسط بدون هیچ علائمی ظهور می کند زیرا در مراحل اولیه قابل تشخیص نیست. در اینجا علائم رایجی که در کودکان کم خون دیده می شود و به شما کمک می کند کمبود آهن را تشخیص دهید، ذکر شده است.

  •  خستگی 
  • ضعف
  •  زودرنجی
  •  ویار غذاهای غیر معمول
  •  سردرد
  •  کم اشتهایی
  •  تنگی نفس
  • سوزش زبان
  • رنگ پریدگی پوست
  • ناخن های شکننده
  •  خون در مدفوع
  • رنگ پریدگی قسمت سفید چشم ها

اگر یکی از این علائم را در کودک مشاهده کردید، به پزشک مراجعه کنید. همچنین تعیین نوع کم خونی و درمان آن نیز بسیار مهم است.

درمان کم خونی در کودکان

– کم خونی در کودکان با مصرف موادغذایی سرشار از آهن درمان می شود. در کم خونی شدید در کودکان، مکمل های آهن به صورت قرص تجویز می شود. اگر مکمل های آهن برای کودک شما تجویز می شود، آن را با معده خالی به کودک بدهید. جذب آهن با معده خالی سریع تر انجام می شود. همچنین غذاهای سرشار از ویتامین ث نیز به رژیم غذایی کودک بیفزایید. زیرا ویتامین ث باعث افزایش جذب آهن می شود. 

– شیر و غذاهای ضد اسید معده با مکمل های آهن تداخل دارند بنابراین از مصرف آن ها اجتناب کنید. همچنین غذاهای سرشار از آهن مانند جگر، گوشت قرمز، زرده تخم مرغ، سبزی، کشمش و نان گندم به رژیم غذایی کودک بیفزایید.

رژیم سرشار از آهن

پیشگیری بهتر از درمان است؛ بخصوص برای کودکان که به شدت نسبت به تغییرات رژیم غذایی و عادات روزانه حساس هستند. افزودن غذاهای سرشار از آهن به رژیم غذایی، از کم خونی و کمبود آهن جلوگیری می کند. غذاهایی که سرشار از آهن هستند شامل:

  •  آلوبخارا
  •  جو
  • زردآلو
  •  کشمش
  • ماهی تن
  •  کلم پیچ
  • اسفناج
  • سبزیجات برگ دار
  •  ماهی
  • تخم مرغ
  •  لوبیای خشک 
  •  مرغ
  • عدس
  • گوشت قرمز
  • کره بادام زمینی
  • سویا
  •  بوقلمون
  • شیره قند
  • جگر

شیر مادر

افزودن این مواد غذایی به رژیم غذایی یا دادن شیر مادر به نوزاد، از کمبود آهن و کم خونی جلوگیری می کند. همچنین این مواد غذایی حاوی ویتامین، مواد معدنی و سایر مواد مغذی می باشند. 

مشکلات ممکن در اثر کم خونی در کودکان

کم خونی نیز مانند سایر بیماری ها، اگر مورد رسیدگی قرار نگیرد، مشکلات روحی و فیزیکی زیادی ایجاد می کند. برخی از این مشکلات شامل:

۱-    عملکرد نادرست شناسایی: کم خونی کمبود آهن باعث کاهش عملکرد شناسایی و حرکات فیزیکی در کودکان می شود.

۲-    از دست دادن تمرکز و یادگیری: کم خونی باعث می شود فرزند شما عملکرد خوبی در مدرسه نداشته باشد. احتمالا توجه او به مسائل کم می شود، به سختی یاد می گیرید و هوشیاری اش را از دست می دهد.

۳-    مسمومیت سرب: کم خونی کمبود آهن در کودکان باعث مسمومیت سرب می شود که مشکلی اساسی و جدی می باشد.

کودکان حدود ۱۰% آهنی که مصرف می کنند را جذب می کنند. روزانه به کودکتان ۱۰-۸ میلیگرم آهن بدهید؛ در رژیم غذایی او موادغذایی سرشار از آهن بگنجانید یا اگر نوزاد شیرخواره است نیز آهن جذب می کند. اگر فرزندتان از کم خونی رنج می برد، جای نگرانی نیست. به راحتی می توانید این مشکل را حل کنید.