زنان باردار، سفر و مراقبت‌های لازم

سفر در طول بارداری، مشکل بسیاری از خانمهای باردار است. اما از نظر متخصصان چنانچه بارداری بی خطر و بدون مشکلی دارید و تمام احتیاطهای لازم را انجام می دهید دلیلی برای نگرانی وجود ندارد.

بهترین زمان برای مسافرت ، زنان باردار، سفر و مراقبت‌های لازم

قبل از تعیین وقت سفر، حواستان باشد که بهتر است سه ماهه‌ی دوم بارداری را برای سفر انتخاب کنید: هفته‌ی ١۴ تا ٢٧ام. در سه ماهه‌ی اول بارداری، به دلیل حالت‌تهوع‌های احتمالی صبح‌گاهی و خطر سقط جنین، سفر کردن ریسک بالایی دارد، مخصوصاً با هواپیما. از طرفی در سه ماه آخر، یعنی از هفته‌ی ٣۶ به بعد، برای این‌که بیشتر زیر نظر پزشک‌تان باشید و احتمال زایمان زودرس هم وجوددارد، بهتر است در شهر و خانه‌ی خودتان باشید.

اگر هم دو یا چندقلو باردار هستید که تمام این مراقبت‌ها بیشتر از قبل می‌شود و شاید اصولاً بهتر باشد سفر را کنار بگذارید. ولی با تمام این‌ها همه‌چیز به شرایط خودتان و توصیه‌ها و نظر پزشک‌تان بستگی دارد.سفر های طولانی تر از شش ساعت معمولا خسته کننده هستند.

زنان باردار، سفر و مراقبت‌های لازم

پیش از سفر

مقصدی که به آن سفر می‌کنید مهم است. بررسی کنید که بیماری‌های واگیردار در آن‌جا شایع نباشد. حتماً می‌دانید که در دوران بارداری هر واکسنی را نمی‌توانید تزریق کنید. واکسن‌هایی مثل آبله‌مرغان، سرخک، سرخجه و اوریون، که ویروس ضعیف‌شده را به بدن تزریق می‌کنند و خطر ابتلای خفیف به آن بیماری وجوددارد، برای خانم‌های باردار خطرناک هستند. واکسن‌های هپاتیت نوع A، هپاتیت نوع B، آنفلوآنزا و کزاز ضرر ندارند و شاید حتی به باردارانی که در معرض ابتلا به این بیماری قرارگیرند توصیه هم بشود. به‌طورکلی اگر مجبور نیستید، بهتر است به شهر و کشورهایی که احتمال ابتلا به بیماری در آن‌ها بالاست سفر نکنید. یا اگر احتمال می‌دهید آب در آن‌جا آلوده باشد و شما را در کم‌ترین حالت به اسهال و استفراغ مبتلا کند، سفر نکنید.

اگر سفر هوایی در پیش دارید، مقررات شرکت هوایی را بررسی کنید. بعضی از شرکت‌های هوایی، به هیچ عنوان اجازه‌ی سفر از هفته‌ی ٣۶ام حاملگی به بعد را نمی‌دهند و اغلب آن‌ها اجازه‌ی کتبی و گواهی پزشک‌تان برای خطر نداشتن سفر درخواست می‌کنند. حتماً برنامه‌ی سفرتان را با پزشک‌تان درمیان بگذارید. معاینات و آزمایش‌های نهایی و لازم را انجام دهید.

یک گزارش کامل از بارداری‌تان تهیه کنید و همراه داشته باشید که سن خودتان، تاریخ آخرین پریود، تاریخ دقیق زایمان، تعداد و نتایج بارداری‌های قبلی‌تان، موارد احتمالی ابتلا به بیماری در دوران بارداری، نتایج آزمایش‌ها و سونوگرافی‌ها، سابقه‌ی جراحی اگر داشته‌اید و گزارش مراجعات به پزشک‌تان در دوران بارداری در آن باشد. حتی گروه خونی خود و اِرهاش آن را هم ذکرکنید، ممکن است نیاز به تزریق خون پیداکنید.

یک لیست از نام و شماره‌تلفن‌های افرادی که در مواقع اضطراری بتوان با آن‌ها تماس گرفت تهیه کنید و در کیف دستی‌تان همراه داشته باشید. اگر سفرتان طولانی است، برای موارد اضطراری، مشخصات و آدرس یک پزشک مورداعتماد را در مقصد بشناسید یا از پزشک‌تان بخواهید شما را در این مورد راهنمایی کند.

داروهای خاص و ویتامین‌هایی که باید روزانه مصرف کنید را همراه خود ببرید. هیچ معلوم نیست که در مقصدتان بتوانید آن‌ها را تهیه کنید. نسخه‌ی پزشک‌تان را هم همراه داشته باشید ضرر ندارد.

طول سفر و مقصد

مدت اقامت، محل اقامت، فعالیتها و تماسها در طول سفر و مقصد ، مدت اقامت باید در حدی باشد که خانم حامله رفع خستگی و به حد کافی در مقصد استراحت کند تا بتواند خستگی راه برگشت را بپذیرد. محل اقامت باید بهداشتی و راحت باشد. اقامت در منزل بستگان یا هتل بهتر از اقامت در چادر است.سفر ممکن است از نظر مسافت کوتاه، ولی ناهموار، کوهستانی یا مال رو باشد که این برای خانم حامله مضر است.

قبل از مسافرت با پزشک خود مشورت کنید تا چنانچه لازم است داروهای لازم و یا در صورت لزوم اقدامات ضروری پزشکی در طول سفر را برای شما فراهم کند. مدارک بارداری و تمام عکسها و اسکن های خود را نیز همراه داشته باشید.

مدت اقامت، محل اقامت، فعالیتها و تماسها در طول سفر و مقصد ، مدت اقامت باید در حدی باشد که خانم حامله رفع خستگی و به حد کافی در مقصد استراحت کند تا بتواند خستگی راه برگشت را بپذیرد.

سفر باید برای شما تجدید انرژی باشد نه این‌که خودش عامل ایجاد استرس گردد، پس سعی کنید با درست‌ترین و بهترین انتخاب‌ها آسودگی خیال خود را فراهم کنید.
اگر سفر هوایی در پیش دارید، بهتر است که به هنگام تهیه‌ی بلیت شرایط بارداری خود را توضیح دهید و تا حد ممکن راحت‌ترین صندلی را بگیرید. صندلی‌های ردیف وسط هواپیما، صندلی‌های راهرویی، بهترند چون ممکن است به دفعات بخواهید از دستشویی هواپیما استفاده کنید یا هر از گاهی در راهرو قدم بزنید. صندلی‌های سر و دُم هواپیما هم به دست‌شویی نزدیک‌ترند و مناسب‌تر.

سبک سفر کنید. چمدان چرخ‌دار و یا ساکی که به‌راحتی بتوانید آن را روی دوش بیندازید، انتخاب کنید. اگرچه که توصیه می‌شود که یک همسفر داشته باشید ولی اگر تنها هستید باید به این فکر کنید که همیشه هم در وقت لزوم باربر یا آدم مهربانی دم دست‌تان نیست که در حمل چمدان کمک‌تان کند، پس باید بتوانید خودتان از عهده‌اش بربیایید.

وقت زیادی برای رفتن به فرودگاه و یا ایستگاه بگذارید که اگر اتفاقی افتاد یا در ترافیک گیر کردید دچار استرس نشوید. زودتر هم اگر رسیدید، همراه داشتن کتاب و موسیقی به دادتان خواهد رسید.

درست است که فعالیت‌های‌تان محدودتر شده ولی باردار بودن دلیل بر لذت نبردن نیست. هنوز هم می‌توانید پیاده‌روی و موزه‌گردی کنید یا به رستوران بروید. فقط حواس‌تان باشد که به هر حال زودتر از قبل ممکن است خسته شوید پس از هر موقعیتی برای استراحت و تجدیدقوا استفاده کنید. حمام کنید، بخوابید، یا فقط مدتی دراز بکشید و پاهای‌تان را جایی بالاتر از بدن قراردهید.


طبیعی است که در دوران بارداری بیشتر باید به فکر رژیم غذایی خود باشید. سعی کنید همیشه تنقلات و غذاهای سالم همراه داشته باشید مثل ساندویچ، بیسکوییت، آجیل و میوه‌های خشک، حتی سیب یا هویج. در سفر هوایی می‌توانید قبل از پرواز غذای خاص سفارش دهید و اگر رعایت رژیم خاصی لازم است در سفارش‌تان قید کنید. آب زیاد بخورید. برای این‌که دچار مشکل کم‌آبی نشوید همیشه بطری آب همراه داشته باشید. به‌مقدار کم قهوه و چایی هم می‌توانید بخورید. در مقصد هم مراقب غذای خود باشید. اگر از کیفیت آب مقصد اطلاعی ندارید بهتر است سبریجات خام مصرف نکنید. به طور کلی هم بهتر است چندین وعده‌ی سبک غذا بخورید تا مثلن سه وعده‌ی سنگین.

در دوران بارداری خیلی بیشتر از قبل به دستشویی نیاز دارید. هرجایی که دست‌شویی تمیز پیداکردید استفاده‌کنید! ممکن است دست‌شویی‌های هواپیما خیلی تمیز نباشند. در سفرهای جاده‌ای در هر توقف‌گاهی پیاده شوید، هم به قصد کمی استراحت و هم دست‌شویی. می‌توانید کیفی مخصوص دست‌شویی در سفر همراه داشته باشید و در آن دستمال کاغذی جیبی (یا از همین دستمال‌های رولی که مقوای آن را بیرون کشیده‌اید تا جای کم‌تری در کیف بگیرد)، دستمال مرطوب، مایع یا ژل پاک‌کننده و ضدعفونی‌کننده دست (آنتی‌باکتریال) قراردهید. در هواپیما نزدیک‌ترین صندلی‌ها به دستشویی را انتخاب کنید. همان‌طور که در بالاتر هم اشاره شد، صندلی‌های راهرویی، ردیف‌های خیلی جلو یا خیلی عقب هواپیما مناسب‌ترند.

نشستن به مدت طولانی باعث خستگی و ورم‌کردن پاها می‌شود. اگر با اتومبیل سفر می‌کنید و یا خودتان رانندگی می‌کنید، هر یک-یک و نیم ساعت یک‌بار پیاده شوید، کمی قدم بزنید، به بدن‌تان کش و قوس بدهید و خستگی درکنید. در قطار و هواپیما و اتوبوس، کفش‌های‌‌تان را دربیاورید و صندل راحت یا جوراب روفرشی که بتوانید با آن راه بروید، ‌بپوشید. هر از چندی هم در راهروها قدم بزنید. اگر کنارتان صندلی خالی هست، استفاده کنید و پاهای‌تان را روی آن درازکنید. اگر هم نیست، پاهای‌تان را روی لبه‌ی صندلی‌تان یا روی چمدان جلوی پای‌تان بگذارید. حتی درحالت نشسته هم می‌توانید پاهای‌تان را، قوزک و مچ و انگشتان پا را، تکان داده و ماساژ بدهید. به هرحال با تمام این اوصاف پاها کمی ورم می‌کند، کفش راحت‌تر و قابل‌انعطاف‌تری بپوشید. حتی کمی هم اگر به پا بزرگتر بود بهتر! کفش بهتر است چرمی باشد که نرم و منعطف بوده و هوا در آن جریان داشته باشد. کف آن لاستیکی باشد که سُر نخورید و زیاد پاشنه نداشته (حداکثر ۵ سانت) و یا پاشنه‌های یک‌تکه داشته باشد.

لباس‌تان هم بهتر است گشاد و راحت باشد که خون به‌راحتی در بدن جریان داشته باشد. لباس‌های نخی و راحت در پیش‌گیری از عفونت‌های واژینال هم مؤثرند. اگر به مناطق گرم و مرطوب سفر می‌کنید باید بیشتر مراقب این عفونت‌ها باشید چون بیماری‌های قارچی در محیط‌های گرم و مرطوب بیشتر رشد می‌کنند. لباس‌های گشاد و نخی بپوشید و شلوارهای تنگ را فراموش کنید. بعد از شنا بلافاصله لباس شنای خیس را عوض کنید. قبل از سفر هم با پزشک خود درمورد همراه داشتن پمادهای ضدقارچ مناسب مشورت کنید.

در سفر از هرگونه فعالیت تفریحی و ورزشی که باعث فشار به شکم و بدن می‌شود و یا ضربه‌های شدید و خطر سقط جنین دارد ، بپرهیزید: اسکی، اسکی رو آب، اسکیت، پاتیناژ، اسب‌سواری، جت‌اسکی، غواصی. در پارک‌های تفریحی از سوارشدن به دستگاه‌هایی که سقوط یا توقف ناگهانی و شدید دارند خودداری کنید. وان آب خیلی داغ و جکوزی زیاد مناسب نیست، بالا بردن دمای بدن در ماه‌های اول بارداری خطر ابتلا به نقایص مادرزادی در جنین را بالا می‌برد. اما تمام این‌ها دلیل نمی‌شود که در مسافرت و تعطیلات هیچ تفریح نکنید و فقط گوشه‌ای بنشینید (مگر این‌که خودتان بخواهید!) هنوز هم می‌توانید با مشورت پزشک‌تان ورزش کنید. پیاده‌روی‌های سبک در شیب کم، شنا در آب‌های آرام، یوگا، دوچرخه‌سواری ثابت، آهسته دویدن. به هر حال شما خود بهتر از هرکسی خودتان را می‌شناسید، به بدن‌تان گوش کنید و اگر در حین ورزش کردن، بیش از حد گرم‌تان شد یا خسته شدید و احساس ناراحتی کردید، دست نگه دارید و استراحت کنید.

 محل اقامت باید بهداشتی و راحت باشد. اقامت در منزل بستگان یا هتل بهتر از اقامت در چادر است.

فعالیت سفر و تماسها در سفر

گاه سفر جنبه کاری، اجتماعی یا آموزشی دارد. این سفرها با خستگی بیشتری همراهند و خستگی آن برای خانم حامله بیشتر و مضرتر است. مقصد سفر موضوع بسیار مهمی است و خانم حامله باید از سفر به مناطقی که دور از امکانات درمانی است، اجتناب کند، چون حتی حاملگی طبیعی در هر لحظه ممکن است غیر طبیعی شود؛ لذا کوهنوردی و بیابان نوردی و غار نوردی بهطور کلی توصیه نمیشود.

اسهال مسافران برای افراد غیر باردار ممکن است بی خطر باشد اما برای بارداران نگران کننده است . اگر مبتلا شدید باید از مایعات فراوان استفاده کنید و طبق نظر پزشک از داروی لازم مصرف کنید. برای جلوگیری از خوردن غذا و آب نامطمئن استفاده نکنید.

  • بهترین آب آشامیدنی آب شرب است که به مدت یک دقیقه جوشیده باشد . آب بسته بندی از آب شرب نجوشیده بهتر است.
  • از یخی که از آب نجوشیده تهیه شده مصرف نکنید و از لیوان و ظروفی که با آب نجوشیده شسته شده استفاده نکنید.
  • فقط از سبزیجات و میوه های پخته شده و یا پوست کنده شده مصرف کنید.
  • از گوشت و ماهی خام یا نیمه پز مصرف نکنید.

 همراه داشتن وسایل شخصی

همراه بردن داروهای مصرفی، عینک آفتابی، کرم ضد آفتاب و بستن کمربند ایمنی در طول سفر نباید فراموش شود. مسافرت ترجیحا در روز صورت گیرد؛ چون احتمال تصادف وسایل موتوری در شب بیشتر است