انواع حالت تهوع در بارداری

انواع حالت تهوع در بارداری : بی دلیل نیست که می گویند بهشت زیر پای مادران است؛ چون از همان لحظات اول، یعنی از زمان بسته شدن نطفه کودک، دردسرهای مادر شروع می شود و دوران سخت بارداری و محدودیت ها و مشکلات آن اولین مرحله گرفتاری مادر است. اگرچه همه این گرفتاری ها در نهایت برای مادر شیرین و لذت بخش است ولی خب، از سرگذراندن شان هم کار راحتی نیست.

 اگر تهوع بارداری خیلی شدید باشد، بایستی در بیمارستان بستری شوید و با تزریق سرم و مصرف داروهای ضد تهوع درمان گردید.

انواع حالت تهوع بارداری:

حالت تهوع بارداری به دو نوع تهوع خفیف و تهوع شدید بارداری تقسیم می شود.

• تهوع و استفراغ خفیف بارداری چگونه است و راههای درمان و پیشگیری آن چیست؟

تهوع و استفراغ خفیف بارداری، صبح ها شدیدتر است، ولی در ۸۰ درصد موارد در تمام طول روز ادامه دارد.

راههای درمان و پیشگیری از تهوع و استفراغ خفیف بارداری می تواند شدت علائم را کاهش دهد. خوردن غذای کم چربی، پروتئینی و کربوهیدرات ها به مقدار کم و در فواصل متعدد موثراست، همچنین نوشیدن نوشابه های ساده و خنک و مایعات کربنات دار مثل: لیموناد و زنجبیل و بو کردن لیموی تازه، نعنا و پونه نیز موثر است. همچنین برای پیشگیری از تهوع خفیف بارداری از عوامل تشدید کننده از جمله غذاهای ادویه دار، سر و صدا، رایحه موادی نظیر عطریات، سیگار، قهوه، مواد شیمیایی، غذاهای بودار، اتاق تنگ و خفه، گرما و خشکی هوا و حرکات بدنی و چشمی (نظیر رانندگی و نورهای لرزان)، خستگی و دراز کشیدن پس از خوردن غذا و تغییر وضعیت ناگهانی که علائم را تشدید می کند اجتناب کنید. مسواک زدن دندان ها پس از غذا نیز از بروز علائم پیشگیری می کند.

• تهوع شدید بارداری چگونه است و راههای درمان و پیشگیری آن چیست؟

در بعضی زنان حامله، تهوع و استفراغ آن قدر شدید است که منجر به کم آبی، اختلال اسید و باز و اختلال الکترولیت و کتوز می شود که اصطلاحا به آن تهوع شدید حاملگی (تهوع شدید بارداری) می گویند. در اغلب زنان حامله تهوع و استفراغ خفیف تا متوسط، تا هفته شانزدهم بارداری است ولی در برخی شدید بوده و هر روز استفراغ می کنند. در این فرم در صورت تشدید علائم هنگام مصرف قرص آهن و ویتامین ها باید آنها را قطع و یا قبل از خواب استفاده کرد که در صورت قطع آهن تا هفته ۱۴ روزی حداقل ۴۰۰ میکروگرم اسید فولیک تجویز می شود.

در تهوع و استفراغ شدید بارداری معمولا آزمایش های خون و ادرار کم آبی را نشان می دهند و بدن به تغییرات رژیم غذایی نیز جواب نمی دهند. در این فرم شدت آن به حدی است که عوارضی همچون کاهش وزن (حتی تا پنج درصد وزن قبل از حاملگی)، کم آبی(Dehydration)، قلیایی شدن خون (آلکالوز) ناشی از دست دادن اسید هیدروکلریک، کمبود پتاسیم(هیپوکالمی) و در برخی موارد نیز اختلالات کبدی گذرا پیش می آید. معمولا برای درمان و پیشگیری از عوارض تهوع شدید بارداری باید بستری شوید. زنانی که در حاملگی قبل به علت استفراغ بستری شده اند ۲۰ درصد نیاز به بستری شدن در حاملگی بعدی را دارند. زنانی که در حاملگی اول تهوع و استفراغ شدید ندارند در حاملگی بعدی نیز احتمال آن کم است.

 درمان های خانگی
۱- با دقت غذا بخورید.
موادغذایی را که کربوهیدرات بالا و چربی کمی دارند و هضم آنها راحت است را بخورید. مصرف خوراکی های شور و نیز خوراکی های درای زنجبیل در کاهش تهوع مفیدند، مثل آبنبات زنجبیلی. از مصرف غذاهای چرب و پرادویه خودداری کنید.
 
۲- میان وعده بخورید.
بعد از بیدار شدن از خواب هنگام صبح و قبل از بیرون آمدن از رختخواب، کمی نان تست خشک و یا بیسکوییت خشک بخورید. در طی روز هم کم کم چیزی بخورید تا اینکه یکدفعه صبحانه و ناهار و شام سنگینی بخورید. معده خالی، حالت تهوع را بدتر می کند.

۳- مایعات زیادی بنوشید.
جرعه جرعه آب و یا نوشیدنی زنجبیلی بنوشید. مکیدن آبنبات سفت و یا تکه های یخ نیز مفید است.
 
۴- از تحریک کننده های تهوع دوری کنید.
از مصرف خوراکی ها و بوییدن بوهایی که حالت تهوع شما را بدتر می کنند، خودداری کنید.
 
۵- هوای تازه را تنفس کنید.
اگر هوا خوب است، پنجره خانه و یا محل کار خود را باز کنید تا هوای تازه وارد اتاق شما شود. اگر می توانید هر روز کمی در بیرون از خانه قدم بزنید.

 ۶- مراقب قرص ویتامین و املاحی که می خورید باشید.
اگر بعد از مصرف قرص مولتی ویتامین مورد نیاز برای بارداری، حالت تهوع به شما دست داد، این قرص ها را قبل از خوابیدن در شب و یا همراه با یک خوراکی مصرف کنید. جویدن آدامس و یا مکیدن آبنبات سفت نیز بعد از مصرف قرص ویتامین مفید است.

شاید باور نکنید اما حتی قبل از اینکه متوجه بارداری خود شوید و آزمایش بارداری بدهید، مغز کودک شما در حال شکل گیری است. لوله های عصبی و ساختمان هایی که برای رشد اعصاب و ستون نخاعی ضروری هستند، در هفته پنجم دوره قاعدگی، پس از اینکه شما متوجه توقف قاعدگی تان شدید، شروع به شکل گیری می کنند.
سپس تکامل مغزی کودک به سرعت ادامه می یابد. به خاطر همین است که شما دراولین هفته های بارداری به شدت احساس خستگی می کنید.

 اگر این کارها موثر نبود، از پزشک خودتان بپرسید چطور می توانید قرص ویتامین و آهن مورد نیاز بارداری را مصرف کنید تا کمتر دچار حالت تهوع شوید.

 درمان های مکمل و جایگزین
استفاده از برخی روش های طب مکمل، در بهبود تهوع بارداری مفید است، ولی قبل از استفاده از هر نوع گیاه دارویی و یا روش طب مکمل، با پزشک خودتان مشورت کنید تا ضرری برای شما نداشته باشد و در صورت اجازه ایشان، از این روش ها استفاده کنید.

دستبند طب فشاری
۱- طب فشاری: دستبندهای مخصوص طب فشاری بدون نیاز به نسخه پزشک در داروخانه ها به فروش می رسند (تصویر کناری). اگرچه این دستبندها، درمان دروغین و کاذبی هستند، ولی در کاهش تهوع برخی زنان باردار مفید بوده اند.

 ۲- طب سوزنی: تاثیر طب سوزنی برای بهبود تهوع بارداری اثبات نشده است، اما در برخی زنان باردار موثر می باشد.
 
۳- زنجبیل: مکمل گیاه زنجبیل در کاهش تهوع برخی زنان باردار موثر است. بیشتر محققان معتقدند مصرف زنجبیل در بارداری ضرری ندارد، ولی برخی می گویند زنجبیل روی هورمون های جنسی جنین تاثیر می گذارد.

 ۴- هیپنوتیزم: اگرچه تحقیقات کمی در این رابطه صورت گرفته است، ولی تهوع برخی زنان باردار با روش هیپنوتیسم بهتر شده است.

 جلوگیری
راه اثبات شده ای برای جلوگیری از تهوع بارداری وجود ندارد، اما مصرف قرص های ویتامین قبل از انعقاد نطفه مفید می باشد.

 تعدای از تحقیقات قدیمی نشان داده اند زنانی که موقع انعقاد نطفه (لقاح) و اوایل بارداری از قرص مولتی ویتامین استفاده کرده اند، کمتر دچار حالت تهوع شدید شده اند.
 
مصرف قرص اسیدفولیک حداقل یک ماه قبل از بارداری و اوایل بارداری ( سه ماهه اول) از بروز نقص های لوله عصبی نوزاد مانند بیماری اسپینیا بیفیدا جلوگیری می کند.