IVF چیست و در چه شرایطی انجام می شود؟
IVF چیست و در چه شرایطی انجام می شود؟ یکی از مشکلات مامان و باباها در این روزها باردار شدن است. ممکنه زوجی بعد از یکسال تلاش برای باردار شدن موفق نشوند و سرانجام به مراکز ناباروری مراجعه کنند. شاید اولین واژه ای که در این مراکز به گوششان میخورد، ای وی اف (IVF) است.
آی وی اف (لقاح آزمایشگاهی) نوعی تکنولوژی تولید مثل است. این تکنولوژی شامل بازیابی تخمک ها از تخمدان های زن و پرورش آنها با اسپرم است. این تخمک بارور به عنوان نطفه شناخته می شود. نطفه پس از آن برای ذخیره سازی فریز می شود و به رحم زن منتقل می شود. بسته به موقعیت شما، IVF می تواند از موارد زیر استفاده کند:
- تخمک شما و اسپرم همسر شما
- تخمک شما و اسپرم اهدا شده
- تخمک های اهدا شده و اسپرم همسر شما
- تخمک های اهدا شده و اسپرم اهدا شده
- نطفه های اهدا شده
پزشک همچنین می تواند نطفه را داخل یک حامل جایگزین یا حامل حاملگی بارور کند. به عنوان مثال خانمی دیگر که فرزند شما را حمل می کند
چرا آی وی اف انجام می شود؟
IVF به افرادی که دارای ناباروری هستند و می خواهند نوزاد داشته باشند کمک می کند. IVF گران و تهاجمی است، بنابراین زوج ها اغلب دیگر روش های باروری را امتحان می کنند. روش های دیگر شامل مصرف داروهای باروری یا تلقیح داخل رحمی می باشد. در طی این مراحل، پزشک اسپرم را مستقیما به رحم زن انتقال می دهد. مشکلات نازایی که منجر به استفاده از آی وی اف می شود عبارتند از:
- کاهش باروری در زنان بالای ۴۰ سال
- لوله های فالوپی مسدود یا آسیب دیده
- کاهش عملکرد تخمدان
- آندومتریوز
- فیبروئید رحم
- ناباروری مردان (بخوانید: راه های درمان ناباروری مردان)، مانند تعداد کم اسپرم و یا اختلالات در شکل اسپرم
- ناباروری بدون دلیل
- افراد مبتلا به اختلال ژنتیکی
- ناباروری غیرقابل توصیف
همچنین در صورتی که احتمال انتقال بیماری های ژنتیکی به فرزندان وجود داشته باشد، والدین از روش آی وی اف استفاده می کنند. آزمایشگاه پزشکی می تواند نطفه ها را برای ناهنجاری های ژنتیکی آزمایش کند. سپس یک پزشک فقط نطفه بدون نقص ژنتیکی را استفاده می کند.
چگونه می توانم برای آی وی اف آماده شوم؟
– قبل از شروع آی وی اف، خانم ها برای اولین بار آزمایش تخمدان را انجام می دهند. این آزمایش شامل گرفتن نمونه خون و آزمایش آن برای سطح هورمون تحریک کننده فولیکول است. نتایج این آزمایش اطلاعات مربوط به اندازه و کیفیت تخمک شما را به پزشک می دهد.
– دکتر همچنین رحم شما را بررسی خواهد کرد. این بررسی شامل انجام سونوگرافی می باشد، که از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویر رحم استفاده می کند. پزشک همچنین می تواند از طریق مهبل و رحم یک نشانگر را وارد کند. این آزمایش ها می تواند سلامت رحم شما را نشان دهد و به پزشک کمک کند که بهترین راه برای لقاح انتخاب کند.
– مردان نیاز به آزمایش اسپرم دارند. این آزمایش شامل استفاده از نمونه منی است که آزمایشگاه برای تعداد، اندازه و شکل اسپرم تجزیه و تحلیل خواهد کرد. اگر اسپرم ضعیف یا آسیب دیده باشد، یک عملیات به نام Intracytoplasmic sperm injection )ICSI) ممکن است ضروری باشد. در ICSI، تکنسین اسپرم را به طور مستقیم به تخمک تزریق می کند. ICSI ( بارداری با روش میکرواینجکشن (ICSI)) می تواند بخشی از روند IVF باشد.
– انتخاب IVF یک تصمیم شخصی است. اما باید به عوامل مختلف توجه داشت.
برای خانم‌ها:
۱.سرکوب چرخه هورمونی طبیعی ماهانه شما
به عنوان اولین گام به شما دارویی داده میشود که چرخه طبیعی شما را سرکوب میکند. در این صورت شما میتوانید تزریق روزانه انجام داده یا از اسپری بینی استفاده کنید. این درمان دارویی حدود ۲ هفته ادامه دارد.
۲.تقویت اندوخته تخمک
بعد از آن که چرخه طبیعی هورمونی شما سرکوب شد، نوعی هورمون باروری که به نام هورمون گنادوتروپین شناخته میشود، به شما داده میشود. حدود ۱۲ روز شما باید روزانه این هورمون را تزریق کنید. این هورمون تعداد تخمک‌هایی که تولید می‌کنید، افزایش خواهد داد.
۳.بررسی پیشرفت
کلینیک پیشرفت شما را در طول درمان از طریق اسکن سونوگرافی واژینال پایش کرده و احتمالا آزمایش خونی هم انجام خواهد داد. ۳۴ تا ۳۸ ساعت قبل از جمع آوری تخمکها ، تزریق هورمونی انجام خواهد شد تا به بلوغ رسیدن تخمکها کمک شود. این هورمون به احتمال زیاد هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی است.
۴. جمع‌آوری تخمکها
تخمک‌های خانم با استفاده از سونوگرافی و در حالی که خانم آرام دراز کشیده است، جمع آوری میشود. یک سوزن توخالی به پروب سونوگرافی متصل است و برای جمع آوری تخمک از فولیکولهای هرکدام از تخمدانها استفاده میشود. شما ممکن است کمی احساس گرفتگی درد و کبودی کنید یا حتی تجربه مقداری خونریزی از واژن داشته باشید. بعد از اینکه تخمکها جمع آوری شد دارویی به صورت شیاف، تزریق یا ژل داده میشود تا پوشش رحم برای انتقال جنین مهیا شود.
۵.باروری تخمک
پزشک یک دیش IVF برداشته و با اسپرم اهدا کننده در آزمایشگاه برای ۱۶ تا ۲۰ ساعت کشت داده میشود. بعد از آن نشانه‌های لقاح بررسی میشود. آنهایی که بارور شده و حالا سلول تخم نامیده میشوند، برای ۶ روز در انکوباتور آزمایشگاه رشد داده میشود. جنین شناس نحوه رشد تخم را پایش کرده و سپس بهترین تخم‌ها برای انتقال انتخاب میکند. اما دیگر سلولهای تخم با کیفیت مناسب هم فریز میشوند تا در آینده مورد استفاده قرار گیرند.
۶.انتقال سلول تخم
اگر زیر ۴۰ سال دارید یک یا دو سلول تخم منتقل میشوند. اگر بالای ۴۰ سال باشید در نهایت ۳ سلول تخم منتقل میشود. تعداد سلول های تخمی که منتقل میشود خطرناک است چون ممکن است منجر به چندقلوزایی شود. به همین دلیل اغلب کلینیکی که این کار را انجام می‌دهد پیشنهاد میکند که تنها یک سلول تخم منتقل شود. در این روش پزشک یک اسپکولوم را داخل واژن وارد میکند. این کار شبیه تست پاپ اسمیر است این اسپکولوم برای باز نگهداشتن واژن به منظور قابل مشاهده کردن دهانه رحم است. سپس لوله به داخل رحم وارد میشود. سلولهای تخم از لوله به رحم منتقل میشوند. این کار به طور معمول بدون درد است و نیازی به آرام بخش نیست اما اگر کمی احساس ناراحتی کردید لازم است مثانه‌تان پر باشد.
